Korpopartoj / bád-elmo-ri
a) Mi kiel infano / Mu bámbodźot
b) Etulino / ímuli
c) En tabeloj / tabéloripi
- Kapo / péno
| álupu | lango | Hat.: alup |
| gáŋo | Ĉer.: ga-(nv)-go [gango] | |
| kálju | Keĉ.: qallu | |
| líni | Taj.: līn | |
| bági | lipo | Geo.: bage |
| vóśti | Cig.: voscht | |
| bàndûdi | konjunktivo | el na-bánda "ligi" kaj ûdi "haŭto" |
| beáli | lobo | Sam.: beallji 'Ohr' |
| búrvo | haro | Bur.: buur |
| gáwro | Lit.: gauras, Ltv.: gauri | |
| njávi | Fin.: naava, Sam.: njave- | |
| dákraśti | lakrimalo | kunmetaĵo el dákru "larmo" kaj mallongigo -aśti |
| dánti | dento | Lit.: dantìs, Kim./Bret.: dant, Sans.: dânta- (dán) |
| gígi | Ind.: gigi | |
| dáŋki | palato | kvazaŭdiminutivo el dáŋu "ĉielo" |
| kôgaju | Jap.: kôgai | |
| dáŋkaśti | palatosto | kunmetaĵ el dáŋki "palato" kaj mallongigo -aśti |
| déci(#1) | kapo | Pld.: Doez, Sak.: Dähds |
| kepálo | Ind./Malaj.: kepala, Gr.: kefáli, kefalí | |
| péno(#2) | Bret.: penn, Kim.: pen (Skotg.: ceann [keaun]) | |
| gínu | mentono | Gr.: génus, Gl.: gena, Ger./Pld.: Kinn(#3) |
| méjsi | Brm.: `meisi' | |
| gúsi | gingivo, dentokarno | Ind.: gusi |
| hándi, hánti | frunto | Het.: hant-, Mn.A.Ger.: andi (Mn.Isl.: enni; Mn.Irl.: étan) |
| tránu(#4) | Vj.: trán | |
| hémi | tempio | Niv.: hemi |
| smáu | Kopt.: sma(a)u | |
| hémaśti | tempiosto, temporalo | Niv.: hemi kaj mallongigo -aśti |
| ishhápu | verto | Sr.: isxáp [isx/áp]® |
| islítki | interno de orelo | Sr.: islítx [islítx/] |
| itojnálo | palpebro | Sr.: ito ináil |
| itokámso | brovo | Sr.: itocáms [-k-]® |
| mígu | Sl.: miga | |
| kájko | vango | Pld.: Keik |
| póski(#5) | Fin.: poski (Enc.: paj3ɛ, paade) | |
| kájkaśti | vangosto, zigomo | kunmetaĵo el kájko kaj mallongigo -aśti |
| kávu | buŝo | Sum.: ka, Ĉin.: 口 [kǒu], Jap.: kô, ku, Tib.: k'â |
| mómo | Vj.: mồm | |
| mûlu(#6) | Ind.: mulut, Pld.: Mul | |
| róu | Eg.: r-3, Neg.: rá | |
| sími | Keĉ.: simi | |
| ústu | Rus.: уста [ustá] | |
| kjáptu | makzelo | Mn.Isl.: kjaptr |
| kúju(#7) | orelo | Kor.: 귀 [kui] |
| rínri | Keĉ.: rinri | |
| líco | vizaĝo | Rus.: лицо [licó], Pl.: lico (apud twarz kaj oblicze) |
| noátu(#8) | Kor.: 낯 [nat], Ain.: nota(#9) | |
| línaśti(#10) | hioido, langosto | derivaĵo el líni "lango" kaj mallongigo -aśti |
| máti(#11) | okulo | Gr.: μάτι [máti] & Ind.: mata, Vj.: mắt |
| míki | Tib.: mig, kanauruia: mik (Vj.: mục) | |
| śakúwo | Het.: šakuwa | |
| tváli | Geo.: tva-li | |
| mélkwo | uvulo | Snĉ.: mëlqw |
| mígu | okulharo | Slov.: miga |
| mújaśti(#12) | nazalo, nazosto | derivaĵo el múju "nazo" kaj mallongigo -aśti |
| múju | nazo | Vj.: mũi |
| náso | Ger.: Nase, It.: naso, Lat.: nâsus, Dgsp.: nas-o-(#9) | |
| nési | Pld.: Näs(#9) | |
| sénki | Keĉ.: senqa(#13) | |
| néhtaśti(#14) | sfenoido | derivaĵo el néhti "kojno" kaj mallongigo -aśti |
| rípsi | okulharo | Fin.: ripsi |
| sanábu | barbo | Nub.: sánab (Ar.: shanab) |
| túpśu(#15) | tufo | Fin.: tupsu |
| vérni(#16) | kranio | Gt.: ƕaírnei 'Schädel' |
| zemkjáptu(#17) | mandiblo | kunmetaĵo el zem' "sub" kaj kjáptu "makzelo" |
- #1: Variaĵo dési. Ĝemelo déswe' "sur".
- #2: Variantoj pêno (dua tonemo pro la finaĵo -pen "super -n"), peano (laŭ la q-keltaj lingvoj kaj subtenata de la neparenca estona vorto pea) kaj pénno (duobla n laŭ la bretona lingvo). Ĝemeloj -pep "super", -pen "super +n", -pes "de super".
- #3: Parencas Gt.: kinnus 'Wange', Isl.: kinn, Angl.: chin, Sans.: hánuh, Av.: zânu-, Toĥ.A: śanwe m.(du. )
- #4: Ĝemelo tránwe' "antaŭ".
- #5: Dialekte: pójski, pájski, pájdi, (pájsti, pájtki). Varianto pádi ne eblas pro na-páda "fali".
- #6: Ankaŭ '"buŝego". Dua tonemo pro -mul "-foje".
- #7: Ĝemelo kújwe' "apud".
- #8: Ĝemelo noátwe' "antaŭ". Eblas derivaĵo kiel ekz. noatnézi "mieno", laŭvorte "vizaĝrigardo" (sinonimo néźi, el na-néza "rigardi").
- #9: Parencas Bur.: nAs 'smell, odor', nAṣ̌ 'septum of nose'; Amer.: neti, neči, nici, nasa, nus 'nose'; Angl.: -ness, Skan.: nes, näs 'promontory', Gr.: νησος [nêsos] 'island, penisland',
- #10: Pruntetraduko laŭ Fin.: kieliluu, Est.: keeleluu; Ger.: Zungenbein; Ĉin.: 舌骨 [shégǔ].
- #11: Ĝemelo mátwe' "antaŭ".
- #12: Pruntetraduko laŭ Ger.: Nasenbein, Fin.: nenäluu, Est.: ninaluu, Ĉin.: 鼻骨 [bígǔ].
- #13: Parencas Eg.: sn 'to smell'; Vask.: sun-da 'smell, aroma'
- #14: Pruntetraduko laŭ Ger.: Keilbein.
- #15: Kun aldona ŝanĝo de s al ś, pro túpsu "beko", el Keĉ.: tupsa.
- #16: Alternative eblas la derivaĵo pénaśti "kranio", laŭ Gua.: akãkangue, Est.: pealuu 'skull, cranium'/'Schädel' ("kranio").
- #17: Pruntetraduko laŭ Ger.: Unterkiefer, Ndl.: onderkaak, Sve.: underkäke (apud mandibel); Fin.: alaleuka.
Kolo / kúnku
| golóso | voĉo | Rus.: голос [golos] |
| ipóni | Sr.: ipon (Pl.) ipoza [ipoša]® | |
| kólu | Heb./Jid.: kol | |
| ipóso | gorĝo | Sr.: ipos (Pl.) iposaj [-x]® |
| kárku | nuko; kolo | Pl.: kark |
| kolmúnko(#1) | gloto | kunmetaĵo el kólu kaj kvazaŭdiminutivo de múno "pordo" |
| kólni(#2) | laringo | el kólu "voĉo" kaj n |
| notpótki(#3) | Jap.: nodobótoke | |
| kúnku | kolo | Keĉ.: kunka |
| môko(#4) | kolo; gorĝo | Kor.: 목 [mok] |
| núśki(#5) | tonsilo | Arm.: նշիկ [nik], kun aldona u el նուշ [nu] |
| wópti(#6) | nuko | Aĉum.: wópti (dial.: wapti) |
| wóto-njádo(#7) | ezofago | Lak.: wota + Jap.: nyôdô + ablaŭto |
- #1: Inspirita de Ĉin.: 聲門 [shēngmén] 'glottis' ("gloto").
- #2: Laŭ la rilato de Ltv.: balsene 'larynx' ("laringo") al balss 'voice' ("voĉo").
- #3: Varianto nosfótki, nosfóćki.
- #4: Dua tonemo pro móku "ligno".
- #5: Ĉar multaj lingvoj uzas la saman vorton por la frukto kaj la korpoparto, la Kitaka faras iomete simile.
- #6: Varianto wápti.
- #7: Laŭvorte "manĝo-tubo", laŭ Ger.: Speiseröhre.
Korpo / bádu
| árupu | umbiliko | Kark.: ʔárup |
| dêbo(#1) | Ted.: debo | |
| bádu(#2) | korpo | Ar.: bádan, Ind.: badan, Per.: بدن [badan] |
| śíno | Ĉin.(Gabl.): šīn (Ĉin.: 身 [shēn], Ĉin.(Gan.): siin1) | |
| báhu | ŝultro | Ind.: bahu(#3) |
| súnku(#4) | Afar.: sunku | |
| tájami | derivaĵo el tájo "brako" kaj um-sufikso | |
| béli(#5) | ventro | Hung.: bél & Angl.: belly, TokP.: bel |
| búŋu | Vj.: bụng | |
| vámbu | Mn.A.Ger.: wamba | |
| díti | mamo | Vask.: diti |
| sísi | Ger.: Zitze [cìcë] & Ind.: susu | |
| ićíti | Aĉum.: i?tsit, (dial.) îčhit | |
| ipóku(#6) | dorso | Sr.: ipócj [ipokx]® |
| sélki | Fin.: selkä | |
| ítohhu | pugo | Sr.: itx [itx/] |
| kíldi | patrina ventro/sino | Gt.: kilþei 'Mutterleib' |
| kláwni | gluteo | Lat.: clūnis, Mn.Nord.: hlaun(#7) |
| kútro | parto sub la kolo kaj super la brusto ĉe homoj | Het.: kuttar (r/n-radiko) |
| lántjo | pelvo | Fin.: lantio(#8) |
| mesrági(#9) | perineo | kunmetaĵo el mési "mezo" kaj rági "karno" |
| miélgi | brusto | Sam.: mielga(#10) |
| njúnju | Keĉ.: ñuñu | |
| ráŋi, -u(#11) | Brm.: rang | |
| nóglaśti(#12) | klaviklo | Dan.: nøgle + mallongigo -aśt-, el káśti "osto" |
| noméwawàću | postaĵo | Mi |
| síki | Keĉ.: siki | |
| pándo | sino | Enc.: panda |
| pásu(#13) | postaĵo | retroformado el pási'i "post" |
| tájami | akselo | Vj.: tai, Km.: dai, Jap.: te + -um- |
| táśi | kokso | Mong.: ташаа [taŝaa] |
| téwo | talio | Mand.: tewo (tee) |
| trúŋu | torako | Km.: trung |
| tvánći | anuso | Mi |
| uskvóli | abdomeno | Ĉer.: u-s-quo-li-i |
| vúcu | lumbo | Mong.: ууц [uuc] |
- #1: Dua tonemo pro débu "polvo".
- #2: Variaĵo: bádanu.
- #3: Parencas Sans.: bâhú 'Arm, Unterarm, Vorderfuß,...', Bng.: bahu 'Arm', Cig.: baj 'Ärmel', Toĥ.: pokeṃ 'a hand', (AB) poke, (B) pauke 'Arm', Gr.: pêkhus, pâkhus, Mn.A.Ger.: buog; Vakelbura: buka 'hand'; Nahl.: boko, bokko 'hand'; Knjr.: ukuboko (pl.) amaboko <9> 'Arm, Hand', Ling.: lobóko, Sva.: bega (pl.) ma-.
- #4: Ĝemelo súnkwe' "malantaŭ".
- #5: Ankaŭ: "intesto". Ĝemeloj -bep "en", -ben "en +n", -bes "de en, el", bélwe' "en".
- #6: Ĝemelo ipókwe' "malantaŭ".
- #7: Parencas Sans.: śróṇi-, Av.: sraoni-, Lit.: launìs.
- #8: Parencas Fin.: lanne 'Hüfte'.
- #9: Inspirita de Fin.: väliliha kaj iomete malpli de Dan.: mellemkød.
- #10: Parencas Hung.: mell 'bosom, breast, chest; bust', Vog.: mâgyl, mägl' 'breast', Ostj.: meval, Ĥan.: mög@l, (S): meg@t, Mar.: mel, Mrdv.(Mokša): mälhkä, Udm.: myl, Est.: mälv 'bird's breast', Fin.(Häme): mälvi, Karl.: mälvi 'breast-flesh (of game, cattle)'; Jkg.: melu, melut; Angl.: milk; Tam.: melku 'kauen'.
- #11: El tio deriveblas nomo de la rilata osto ráŋaśti "sternumo", laŭ Arm.: կրծոսկր [krcoskr], Ger.: Brustbein, Isl.: brjóstbein; Kaur.: kuntuwarpu.
- #12: Pruntetraduko laŭ Dan.: nøgleben 'collarbone, clavicle' ("klaviklo"), Sve.: nyckelben, Ger.: Schlüsselbein, Ndl.: sleutelbeen kaj iomete malpli laŭ Ĉeĥ.: klíční kost.
- #13: La genro estas inspirita de Ger.: Hintern "postaĵo". Krome el tio deriveblas eĉ slangeca esprimo (eble foje eĉ vulgara), kiel ekz. na-páslja "leki postaĵon", uzante mallongan varianton de na-líha "leki". Kaj eĉ estas "falsa amiko" de pasi, kies traduko estas na-támba.
Membroj / péwtori
supraj / iúpari
| ćápu | mandorso | Tlng.: chap |
| délni | polmo | Lit.: délna, delnas(#1) |
| ténaru | Gr.: τεναρ [thénar], Mn.A.Ger.: tenar, tenra, Mez.A.Ger.: tener(#2) |
|
| írmo | brako | Mn.Pr.: irmo(#3) |
| keánu | Taj.: kh´ään, Lao.: khään(#4) | |
| tájo | Vj.: tay, Km.: dai & Jap.: te(#5) | |
| źástu | Lit.: žastas | |
| janópko | pugno | Sr.: yanópj [janópx]® |
| páwsu | Pl.: pięść, Ger.: Faust | |
| kézi | mano | Hung.: kéz, Fin.: käsi |
| koáno | Sva.: mkono & Taj.: kh´ään, Lao.: khään | |
| téjo(#5) | Jap.: te & Vj.: tay, Km.: dai(#6) | |
| kóndo | kubuto | Vask.: u-kondo |
| tóŋko | Niv.: тоӈӄ [tonk] | |
| kóndaśti(#7) | ulno(#8) | derivaĵo el kóndo "kubuto" kaj mallongigo -aśti |
| lúćaśti(#9) | radiuso(#10) | derivaĵ el lúću "radio (lumo)" kaj mallongigo -aśti |
| mestéjo(#11) | metakarpeo, metakarpo | kunmetaĵo el mési "mezo" kaj téjo "mano" |
| níu(#12) | fingro | Taj.: ni-u, Lao.: niiu |
| pálsi | Rus.: палец [palec], Ukr.: palets* | |
| tíki | Esk.: tik(-iq), Ale.: tik(-laq), Kark.: tîk, Kukr.: tikua(#1 ) |
|
| tákću(#14) | spano (inter polekso kaj montrofingro) |
Som.: tako 'span', Kamb.: tâčču-ta (Orm.: takku 'palm of hand', Sidm.: tâkkô) |
| tébo | polekso, dikfingro | Tib.: theb, m-thebo |
| tómbo(#15) | Mong.: том [tom] & Km.: thom, Vj.: to 'groß'(#16) |
- #1: Parencas Pl.: dłoń >Jid.: dlónje 'Handfläche', Mn.Rus.: dolonĭ; Tib.(skr.): t'al-mo; Jan.: dal(l)a 'hand'
- #2: Parencas Mik.: ri-deng 'palm', Tkl.: yāthin; Nnt.: tini" 'hand', Mks.: tana, Krs.: tan 'hand', Ngm.: tan 'arm'
- #3: Parencas Sans.: īrma-, Av.: arëma-, Oset.: arm, Arm.: armukn, Ĉeĥ.: rámě, Pld.: Arm [âm, âbm], Gt.: arms", Isl.: armur
- #4: Parencas Sva.: mkono (Pl.) mikono 'Arm; Hand', Kos.: um|khono [2, imi] 'Ärmel; (Uhrzeit) Viertel'
- #5: Ĝemelo téjwe' "en".
- #6: Parencas Ain.: tek; Sng.: tí 'Arm'
- #7: Pruntetraduko laŭ Arm.: արմունկոսկր [armunkoskr]; Fin. kyynärluu.
- #8: Por la mezurunuo estas aparta termino, nome álni.
- #9: Pruntetraduko laŭ Arm.: ճաճանչոսկր [čačančʿoskr].
- #10: Por la matematika senco estas aparta vorto lućstríku (kunmetaĵo el lúću "radio (lumo)" kaj stríku "streko") kaj puolmítu (kunmetaĵo el puol- "duon-" kaj na-míta "mezuri", laŭ Slov.: polmer).
- #11: Laŭ Ger.: Mittelhand, Pl.: śródręcze.
- #12: Variaĵoj: níju, níhu.
- #13: Parencas Niv.(Saĥalin): toxëń; Ket.: teakh, takh (pl.) teagan, Kot.: thok (pl.) thogan 'finger, toe'; Sng.: tí 'Arm'; Knjr.: urutoki (pl.) intoki 'Finger'
- #14: Ĝi estas kompromiso, ĉar jam ekzistas na-táka "preni".
- #15: En malnova lingvo estis: tómpo.
- #16: Influita de Ger.: Daumen.
malsupraj / ánćari
| astálu | kalkano | Vask.: aztal | ||
| pjúnti | Plb.: pyûnta | |||
| átko | piedo | Dolg.: атак [atak](#1) | àtko-pálsi | pied-fingro(#2) |
| itsúku(#3) | Ĉin.(Gab.): tsuk (Ĉin.: 足 [zú] 'Fuß, Bein, ...'; Jap.: soku 'Bein, Fuß')(#4) |
itsùku-pálsi | ||
| páwtu | Pld.: Faut, Gr.: pódi | pàwtu-níu | ||
| bújći | gambo | elpensita de mi | ||
| bwánu | Ger.: Bein [+Sonŝanĝo] | |||
| kiéso | Ket.: киʼсь [kʼiˀsʼ](#5) (e el Nav.: ké por eviti mikson kun na-kísa "trinki") | |||
| légi | Angl.: leg, Isl.: leggur | |||
| gónto | genuo | Gr.: γόνατο [gónato] | ||
| pósi | Enc.: pose | na-ksiapósa(#6) | genui | |
| kveśpóso(#7) | poplito | |||
| pósaśti | patelo, genuosto | |||
| na-posbújka | genufleksi | |||
| íŋi | plando; kalkano | Niv.: ɨngi | ||
| jáku | maleolo | Sr.: yacöj [jakwx]®, jacjö [jakxw]® | ||
| kógo(#8) | suro | Ĉeĉ.: ког [kog] 'Bein' (Os.: къах 'foot') | kógaśti | fibulo (laŭvorte "suro-osto") |
| mesátko(#9) | metatarso | kunmetaĵo el mési "mezo" kaj átko "piedo" | ||
| pélmo | plando | Gr.: πέλμα | ||
| pójdu | instepo | Est.: pöid | ||
| râtu(#10) | piedo; gambo | Kopt.(Sah./Boh.): ⲣⲁⲧ [rat] (Eg.: rd, Kopt.(Faj.): ⲗⲉⲧ [let], Kopt.(Akm.): ⲣⲉⲧ [ret] | ||
| réjsi | femuro | Fin.: reisi | réjsaśti | femuralo, femurosto |
| skíni | kruro (malsupra parto de la gambo) | Snĉ.: sx.ënëʔ | skínaśti | tibio (laŭvorte "krur-osto") |
- #1: Parencas Jak.: атах [atax], Turk.: ayak, Kaz.: аяқ [ayaq].
- #2: Ankaŭ eblas pliaj kombinoj kun supre menciitaj formoj, ekz. pàwtu-pálsi, pàwtu-tíki v.k.
- #3: Variaĵo: tisúku. Mallonga varianto kutime por vortfarado cúk-, kiel ekz. cúkaŋo "piedvestaĵo".
- #4: Parencas Vj.: „túc“
- #5: Laŭ 'Zur jenissejisch-indianischen Urverwandschaft', paĝo 74, kapvorto Bein la formo estas 2kiˀs'.
- #6: Pli malpli laŭ Ĉin.: 下跪 [xiàguì].
- #7: Pruntetraduko laŭ Pl.: podkolanek.
- #8: Subtenata de Kom.(Per.): кок kaj Kom.(Sir.): кок 'leg, foot' ("gambo, piedo").
- #9: Laŭ Ger.: Mittelfuß, Pl.: śródstopie.
- #10: Dua tonemo pro rátu "rado". Variaĵo: rétu.
ambaŭ / dow
| háci | ungego | Vask.: hatz |
| inóso | Sr.: inóosj [inôsx]® | |
| kábi | hufo | Est.: kabi (Fin.: kavio) |
| kúru | Lez.: k'ur, Bur.: kûro; Sans.: khura (> Cig.: xurr [ĥ-]) | |
| loápi | piedego, ungego | Lit.: lópa, Rus.: лапа [lápa] |
| nújkśu(#1) | ungo | Os.: ных [nyx], Ma.Sor.: nokś |
| ónuku | Gr.: όνυξ [ónyx] | |
| péwto | membro | Pld.: Faut, Gr.: pódi + ablaŭto aw - ew |
- #1: Havas mallongan varianton nujś-, kiu estas uzata por vortfarado, kiel ekz. en nújśawri "oniĥozo".
- Internaĵoj / súdjasori
kapo / péno
| brégnu | cerbo | Pld.: Brägen, Bregen |
| múku | Nub.: muk, (Ar.: مخ [muux, muxx]) | |
| nóhu(#1) | Jap.: no: [nô] (Kor.: 귀 [noe], Ĉin.: 腦/脑 [nǎo]; Vj.: não) |
|
| otáku | cerbo; racio | Ind.: otak |
- #1: El tio deriveblas na-nóhoma "cerbumi", panóhulo "stultulo" (laŭvorte "sencerbulo"), punóhu "stulteco, stultulo" (laŭvorte "lignocerbo").
korpo / bádu
| bári | lieno | Vask.: bare |
| beádo | utero | Ngan.: beadå |
| bubréśki | reno | Cig.: bubreška (Pl.) bubreški |
| niéri | Ltv.: niere | |
| ćábi | intesto | Alm.: chaabi |
| érśi | Vask.: erxe (ertze, hertze, herxe) | |
| itóśhhu(#1) | Sr.: itóozj [itô´šx]® | |
| dikektíka ćábi | duodeno | vidu supre |
| dikektíka érśi | ||
| dikektíka itóśhhu | ||
| dzírku | koro | Mong.: зүрх [dzürx] [-h] |
| ksínu | Ĉin.(Gab.): hsin1(#2) | |
| tími | Vj.: tim(#2) & Sva.: mtima(#3) | |
| ínsi | mjelo | Sr.: inz [inš]® |
| ískati | pulmo | Sr.: isct [iskt]® (Pl.) isactoj [isaktox]® |
| plúci | Plb.: pluca, Sor.: płuco, płuca | |
| iśáhhu(#4) | ripo | Sr.: izaj [išax]® |
| jajpésko(#5) | ovario | mallongigo de jájko kaj jájso "ovo" + pésko "nesto" |
| jajvádu(#6) | ovodukto | mallongigo de jájko kaj jájso "ovo" + Ltv.: vads |
| jákno | hepato | Sans.: yákrt (gen.) yaknáh, Lit.: (j)eknos, (j)aknos |
| úpsi | Acug.: úpsi | |
| kréŋu | vertebro | Pl.: kręg |
| kúkti | traĥeo | Enc.: kuggida |
| njáli | galo | Ind.: nyali [njali] |
| njódo | urintubo, uretro | Jap.: nyodo |
| pirdvóru(#7) | vestiblo (anat.) | kunmetaĵo el mallongigo pir- "antaŭ" kaj dvóru "korto" |
| pluado(#8) | bronko | mikso el plúci "polmo" kaj njádo "tubo"(#8) |
| púsli | veziko | Lit.: pūslė |
| ráksi | spino | Gr.: ῥάχις [rhákhis] |
| ślúno | stomako | Ukr.: шлунок [lúnok] |
| śtingéli | Snĉ.: št´˚ëng´el´ë |
- #1: Variaĵo: itóśku.
- #2: Parencas Ĉin.: 心 [xīn] en 心臟 [xīnzàng].
- #3: Parencas Rv.: umutima, Ling.: motéma.
- #4: Eblas derivaĵo béd-aśti (laŭ Fin.: kylkiluu, Lit.: onkaulis kaj Kaur.: paintyi warpu), el bédi "flanko" kaj mallonga afikse uzebla varianto de káśti "osto".
- #5: Laŭ Hung.: petefészek 'ovary' ("ovario") (el pete 'egg, ovum' ("ovo") kaj fészek 'nest, seat' ("nesto, sidejo")) kaj Ĉin.: 卵巢 [luǎncháo] 'ovary' ("ovario").
- #6: Laŭ Ltv.: olvads 'Eileiter' ("ovodukto").
- #7: Pruntetraduko laŭ Ger.: Vorhof.
- #8: El tio deriveblas pluado-dígo "bronkito" (laŭvorte "bronko-inflamo"), pli malpli laŭ Fin.: keuhkoputkentulehdus 'bronchitis' ("bronkito").
- #9: Inspirita de Fin.: keuhkoputki, el keuhko 'lung' ("pulmo") kaj putki 'tube' ("tubo").
ĉie / kúlilan
| ásri | sango(#1) | Sans.: ásrk, ásrt, asrjâ |
| délo | Vask.: odol, Ejak./Ath.: del- | |
| véri | Fin.: veri, Hung.: vér, Mrdv.: ver' | |
| áwno(#2) | histo | Keĉ.: away + n |
| ciévi(#3) | vaskulo | Slvk.: cieva |
| gwenrúmko | leŭkocito | derivaĵo el gwen- "leŭko-" kaj rúmko "ĉelo" |
| hlúnu(#4) | muskolo | Kos.: isi|hlunu [4, izi] |
| húni | medolo | Vask.: huñ |
| îsu(#5) | artiko | Enc.: isu |
| káśti(#6) | osto | Rus.: кость [kostj], Slvk.: kosť & Haŭs.: k´ašî, (Eg.: k.s > Kopt.: kas)(#7) |
| kútu | Ĉin.(Gab.): 骨 [kut](#7) (Ĉin.: 骨 [gǔ, gū, gú], 骨頭 (骨头) [gǔtou, gútou]) | |
| njárdu(#8) | nervo | Arm.: նյարդ [nyard] |
| śíći | Maj.: xìich'(#9) | |
| táwgi | Isl.: taug | |
| rośrúmko | eritrocito | derivaĵo el roś- "eritr-" kaj rúmko "ĉelo" |
| rúmko(#10) | ĉelo | Sva.: rumu, Gt.: rûm, Pld.: Rum + k, el -ek- "-et-" |
| síŋri | tendeno | Kaz.: сіңір [siñir] |
| tóŋsu | Niv.: tong-s | |
| súdlu | vejno; arterio | Mong.: судал [sudal] |
| tujéno | glando | Vj.: tuyến |
- #1: Por menstrua sango krom la sintagmo mêniśema véri ankaŭ ekzistas simpla vorto djáki, el Pajŭ.: djaq 'menstrual blood' ("menstrusango").
- #2: La aldona konsonanto ebligas distingon disde la samradika vorto áwaso "teksaĵo", el na-áwa "teksi".
- #3: El tio deriveblas ekz. verciévi "sanga vaskulo".
- #4: Variaĵo: ślúnu.
- #5: Dua tonemo pro ís- "ekster, el".
- #6: El tio estiĝis mallonga varianto -aśt- uzata por nomoj de multaj ostoj, kiel ekz. réjsaśti "femuralo, femurosto".
- #7: Parencas Ĉin.: „gútú“; Vj.: côt“; Enc.: „kiwd“ 'Rippe', Kms.: „kot“ 'rib'; Mrdv.: „kas-ka“, „kas-ke“ 'sacrum'
- #8: Ĝemelo njárd- "neŭro-", en ekz. njárdawri "neŭrozo", njárdeći "neŭralgio" kaj njárdono "neŭrono" (aŭ iom pli "kitakece" njárdesko).
- #9: Ankaŭ: "tendeno; muskolo"
- #10: Laŭ la rilato inter Pl.: komórka 'cell' ("ĉelo") kaj komora 'chamber' ("ĉambro"). Por vortfarada nomigo de diversaj specoj de ĉeloj eblas uzi -esk-, el Mong.: эс [es] + k, el -ek- "-et-".
- Sur-aĵoj / úp-asori
| áwku | poro | Est.: auk 'Loch' (Gen.: augu, Fin.: aukko) |
| suerúko(#1) | kunmetaĵo el na-suéra "ŝviti" kaj úku "truo" | |
| suerúknjo(#1) | kunmetaĵo el na-suéra "ŝviti", úku "truo" kaj mallongigo -nj- (el -unj-) | |
| hífu | haŭto | Jap.: hífu (Ĉin.: 皮膚 (皮肤) [pífū]) |
| náhki | Karl./Fin.: nahka | |
| ûdi(#2) | Nor.: hud | |
| itémsu | vanghararo | Sr.: itéms (Pl.) itémsaoj [itémsox] |
| kóbu | felo | Enc.: koba, ko-ba, kóba |
| ompóso | Ling.: mposo | |
| kréco(#3) | buklo | Cig.(Lov.): kreco (Obl.) -one |
| kwínki | puba hararo | Snĉ.: qwin´ëq |
| kwínikwèsi(#4) | hararo sub brakoj, sur korpo, sur brusto, sur brakoj, sur gamboj |
Snĉ.: qwinëkwës |
| nikíbi | akno | Jap.: níkibi |
| túpśu(#5) | tufo | Fin.: tupsu |
- #1: Inspirita de Mn.Angl.: swātþȳrel, el swāt 'sweat' ("ŝvito") kaj þȳrel 'hole' ("truo").
- #2: Dua tonemo pro údo "gefrato" kaj -ud- "-on-". La komenca h kutime mankas pro interfero kun la neparencaj vortoj Lit.: oda kaj Ltv.: āda. Varianto húdi. Kutime "kaŝiĝas" en kunmetaĵoj, kiel ekz. hùŋûdulo "nigrulo".
- #3: Ĝemelo kréclo "cincino", kun aldona l.
- #4: Variaĵoj: kwínkwesi, kwínkesi, kwínksi.
- #5: Kun aldona ŝanĝo de s al ś, pro túpsu "beko", el Keĉ.: tupsa.
- Seksiloj / lùbo-túd-eloriLaŭvorte: Amo-lud-iloj.
| ájćko | testiko | Ger.: Ei [aj] + Hung.: -cska <dim.> |
| désko(#1) | glano | kvazaŭdiminutivo el dési varianto de déci "kapo" |
| fáslu(#2) | kaco | Mn.A.Ger.: fasal(#3) |
| jéru(#4) | varianto de er- "vir-", Mong.: эр [er] | |
| kulúpu | Aĉum.: kúlúp, (dial.) kûlup' | |
| píŋsu | Ger.: Pimmel, pinkeln, pissen | |
| jajpésko(#5) | ovario | mallongigo de jájko kaj jájso "ovo" + pésko "nesto" |
| jajvádu(#6) | ovodukto | mallongigo de jájko kaj jájso "ovo" + Ltv.: vads |
| kómkesko(#7) | spermatozoo | Sr.: coméx [koméx/]® + Mong.: эс [es] + k(#8), el -ek- "-et-" |
| kómku | spermo | Sr.: coméx [koméx/]® |
| kòmkuvádu | spermodukto | vidu supre |
| míźi(#9) | piĉo | Cig.(Lov.): miž (Pl.) miža |
| pirûdi(#10) | prepucio | Mn.Pr.: pirzdau, pirsdau, Het.: piran + Norv.: hud |
| pótro(#11) | vulvo | Vask.: photo-rro 'vulva' |
- #1: Inspirita de Rus.: голо́вка [golóvka].
- #2: Variaĵo: páslu.
- #3: Parencas Lat.: pênis, Mn.Hin.: pásas-, Gr.: péos.
- #4: El tio deriveblas ekz. na-jérlja "midzi", uzante mallongan varianton de na-líha "leki".
- #5: Laŭ Hung.: petefészek 'ovary' ("ovario") (el pete 'egg, ovum' ("ovo") kaj fészek 'nest, seat' ("nesto, sidejo")) kaj Ĉin.: 卵巢 [luǎncháo] 'ovary' ("ovario").
- #6: Laŭ Ltv.: olvads 'Eileiter' ("ovodukto").
- #7: Slange erésko, pli malpli el Mong.: эр эс [er es] 'Sperma' ("spermo"), el эр [er] kaj эс [es] + k(#6), el -ek- "-et-".
- #8: Aldona k el -ek- "-et-", laŭ rúmko "ĉelo", por ebligi distingon disde na-ésa "esti".
- #9: El tio deriveblas ekz. na-míźlja "frandzi", uzante mallongan varianton de na-líha "leki".
- #10: Pruntetraduko laŭ Ger.: Vorhaut, Fer.: forhúð, Slvk.: predkoka, Est.: eesnahk, Fin.: esinahka.
- #11: Dialekto fótlo.
- Rilataj vortoj / bécari sónori
| na-an-kísa | maltrinki | Kor.: 안 [an-] & Gr./Sans.: a-/an-, Kim./Gl.: an- + Sr.: quisi [kisi]® | ||
| na-an-píta | Kor.: 안 [an-] & Gr./Sans.: a-/an-, Kim./Gl.: an- + Rus.: пить [pitj] | |||
| na-an-úpja | Kor.: 안 [an-] & Gr./Sans.: a-/an-, Kim./Gl.: an- + Keĉ.: upyay | |||
| asári | larmo | Ltv.: asara, asaras | ||
| dákru | Gr.(poet.): δάκρυ [dákru] | |||
| màti-súvo | Gr.: μάτι [máti] & Ind.: mata + Uzb.: suv, Kaz.: suw | |||
| mátuso | Gr.: μάτι [máti] & Ind.: mata + Mong.: ус [us] | |||
| négu | Vask.: negar (nigar) | |||
| báŋa | lama | Cig.(Lov.): bango (f.) -i, (Pl.) -e | ||
| na-bársla | akuŝi | Dan.: barsle | bárslerji | akuŝistino |
| na-bíra | naski | Mn.Irl.: biru | na-bírintja, na-mebíra | naskigi |
| bíta | nervoza | Tlng.: bIt | ||
| ćéća | ebria | Tlng.: chech | ||
| na-ćéta | vomi | Snĉ.: če?ët | ||
| na-vjéla | Alb.: vjell | |||
| ćíku | paŝo | Ĉin.(Gab.): 彳 [č'ik] 'Schritt' (Ĉin.: 彳 [chì], Kant.: cik1) | na-ćíka | paŝi |
| pát¸i | Tam.: pat.i | na-pát¸a | ||
| dáhi | salivo | Vj.: dãi | ||
| demésa | plata (nazo) | Ind.: demés | ||
| dújgu | sento | Turk.: duygu | ||
| na-éta | manĝi | Pld.: äten, eten, Mn.Pld./Mn.Angl.: etan, Mn.Nor./Isl.: eta, Het.: etmi, etwani, etun, eter & Hung.: étel(#3) 'food, dish' ("manĝaĵo") |
étaso | manĝaĵo |
| na-máka | Ind.: makan | mákaso | ||
| na-njáća | Orm.: nyaachuu | njáćaso | ||
| njam | Sirj.: ńam- | njámaso | ||
| na-fáswa | furzi | Ar.: fasā, Et.: fasawa, fasaw, fasǝw(#1) | fáswo | furzo |
| na-púrda | Rus.: пердеть [perdétj], Ger.: furzen, Sans.: pard-, párdate, Gr.: pérdomai, pérdesthai(#2) |
púrdo | ||
| na-héhela(#4) | anheli | Hung.: héhel | ||
| na-híŋa | spiri | Est.: hingama | na-bewhíŋa | inhali |
| na-pinéwa(#5) | Gr.: πνέω [pnéô] | na-enpinéwa(#6) | enspiri | |
| na-ispinéwa(#7) | elspiri | |||
| na-itkápma | palpebrumi | Sr.: ito capámas 'wink' | ||
| na-míkta | Slov.: migati | |||
| na-kihámka | ŝviti | Sr.: quihámaj [kihámax]® | kihámki | ŝvito |
| na-suéra | Fr.: suer | suéro | ||
| na-kimóśa(#8) | sonĝi | Sr.: cmoozi [kmôši]® | ||
| na-kísa | trinki | Sr.: quisi [kisi]® | kísaso | trinkaĵo |
| na-píta | Rus.: пить [pitj] | pítaso | ||
| na-úpja | Keĉ.: upyay | úpjaso | ||
| kóŋźi(#9) | korpodoro | Nav.: kʼǫ́ǫ́zh 'body odor' ("korpodoro") | ||
| ksála(#10) | kalva | Mn.A.Ger.: kalo, Mn.Angl.: calu; Ar.: ṣaliʕa; ṣalaʕ; ṣalʕa, ṣalaʕa |
ksálulo(#11) | kalvulo |
| na-láka | leki | Arm.: lakem, | na-pojsláka | forleki |
| na-lápa | Mn.Angl.: lapian, Arm.: lap'el, Alb.: lap | na-pojslápa | ||
| na-líha | Sans.: lih- | na-pojslíha | ||
| na-njâla(#12) | Hung.: nyal- | na-pojsnjâla | ||
| na-mélta | digesti | Isl.: melta | méltintja, memélta | digestiga |
| na-melúka | maĉi | Mal.: melluka | ||
| na-ŋékweta | Snĉ.: ngekwët | |||
| mên-íś-emi(#13) | menstruo | Lit.: mėnulis, Ltv.: mêness, Mn.Pr.: menig + Heb.: iša, Jid.: ische |
||
| múkli | vundo | Khl.: mukily | ||
| ókwo | ekskremento | Sr.: ooxö [ôx/w]® | ||
| púmbu(#14) | puso | Cig.(Lov.): phumb | ||
| na-púŋka | mordi (home) | Vog.: пунгк (Ostj.: пенгк) 'tooth' | ||
| réjro | tremo | Gt.: reirô 'Zittern' | naréjra | tremi |
| sájra | malsana | Fin.: sairas | ||
| udaníla | Ĉer.: u-da-ni-la | |||
| na-séjta | sekrecii | Isl.: seyta | séjtaso | sekreciaĵo |
| sérwi | organo | Bocv.: serwe | ||
| na-spjáwta | sputi | Lit.: spiáuti | ||
| na-sráta | feki | Rus.: срать [sratj] | sráti | fek(aĵ)o |
| na-véjnkra(#15) | mikso el vínku(#16) "eksteren" kaj na-éjra "fari" | véjnkro | ||
| ślúzu | muko | Pl.: ŝluz | mikślúzo(#17) | okul-muko |
- #1: Par. Ak.: pašū, Tgrn.: fäsäwä, Tgr.: fäša, Amh.: fässa, Gft.: fwäsa, Grg.: foššä, Harr.: fäs; Sum.: peš, peš5, peš6; Lat.: pēdō; pōdex, Gr.: βδεω [bdéô]", Mn.Angl.: fīst-ing, Ĉeĥ.: pezd" 'anus, fart', Lit.: bezdù, bezdė́ti
- #2: Par. Rus.: пёрнуть [përnútj], Ger.: farzen, Mez.A.Ger.: varzen, verzen, Mn.A.Ger.: ferzan, Mn.Angl.: feorting, Mn.Nor.: freta, frata, Pld.: Fort (selten) Furt, Furz (Pl.) Forten (ä) Fört 'Furz', forten 'furzen', Mez.Pld.: vort, Lit.: pérsti, Kim.: rhech 'Furz'
- #3: Bonvolu atenti, ke ĉe la hungara vorto la parto -tel estas sufikso kaj tial la komenca é-, varianto de eszik, ne parencas al la antaŭe menciitaj vortoj, sed estiĝis el la sama praulo kiel Fin.: syödä 'to eat' ("manĝi").
- #4: Variaĵo: na-hèhhla.
- #5: Variaĵo: na-punéwa. El ambaŭ variantoj deriveblas ekz. pinèwpútiri (punèwpútiri) "spiraj vojoj".
- #6: Variaĵo: na-enpunéwa.
- #7: Variaĵo: na-ispunéwa.
- #8: Variaĵo: na-ukmóśa.
- #9: Parencas -koŋś- "esti acida, ranca, amara, sala", el Nav.: -KʼǪSH. Sinonimo śinhóju "korpodoro".
- #10: Variaĵo: śála
- #11: Variaĵo: śálulo
- #12: Dua tonemo pro njáli "galo". Variantoj na-njóla, na-njúla.
- #13: La komenca parto mên- (el mêni "monato") havas la duan tonemon pro na-ména "iri".
- #14: Variaĵo: fúmbu.
- #15: Laŭ la rilato de Fin.: ulostaa 'to defecate, excrete, egest' ("feki") al ulos 'out' ("el") kaj -taa.
- #16: El tio kreeblas ekz. vínkuti "ekskremento; fekaĵo", laŭ Fin.: uloste 'excrement, faeces' ("ekskremento, fekaĵo").
- #17: Pli malpli laŭ Kor.: 눈곱 [nun'gop]. Sinonimoj mikókwo (pli malpli laŭ Ĉin.: 眼屎 [yǎnshǐ]; Jap.: 目糞 [mekuso]; Malaj.: tahi mata), svapsánto (laŭ Ger.: Schlafsand; Fin.: unihiekka).
- Sentoj kaj sensoj / dújguri va ájstiri
| ájsti | senso | Fin.: aisti | àjsti-sérvi | sensorgano, sensilo |
| na-áwsa | percepti | Het.: aus-tsi | ||
| dújgu | sento | Turk.: duygu | ||
| na-gwéla | vidi | Kmr.: gwelaf, Korn.: gweles | gwelájsti | vidsenso |
| na-lúkima | TokP.: lukim | lùkimájsti | ||
| na-máta | Lit.: matýti | matájsti | ||
| na-híta | flari | Vj.: hít | hitájsti | flarsenso |
| na-neskápa | Pld.: Näs + Lat.: capere | neskapájsti | ||
| na-nóka(#1) | Sva.: -nuka & Cig.: nakh, nak | nokájsti | ||
| ízo | gusto | Hung.: íz | izájsti | gustosenso |
| na-júta | senti | Ltv.: jūtu, jūti, jūt; jūtam ¦ jutu; jutām, Lit.: jutau |
||
| na-kûla(#2) | aŭdi | Fin.: kuulla(#3) | kûlájsti | aŭdsenso |
| na-náka | Atkp.: nak 'to hear'(#4) | nakájsti | ||
| na-lúkimèma | rigardi | TokP.: lukim + sufikso | ||
| na-néza | Hung.: nézni | |||
| na-sílma | Fin.: silmä, Est.: silm 'Auge' | |||
| na-újdza | Mong.: үзэх [üzeh] | |||
| na-máca | palpi | Pl.: macać | máceni | palpado |
| na-máhha | tuŝi | Ĉjn.: max- [-ĥ]® | mahhájsti | tuŝosenso, tuŝsenso |
| na-snérta | Isl.: snerta 'to touch' ("tuŝi") | snertájsti | ||
| na-tóhna(#5) | Az.: toxunmaq 'to touch' ("tuŝi") | tohnájsti | ||
| na-náhha | timi | Het.: nahh- & Orm.: nah-, Burj.: na- | ||
| na-njálma | senti guston | Ostj.: нялум (Vog.: нēлум) 'tongue' | njalmájsti | gustosenso |
| na-ŋéta | eksciti | Alb.: nget | bilŋéta | ekscitita |
| na-sónsa | aŭskulti | Mong.: сонсох [sonsoĥ] 'hören' |
- #1: Ĝi estas kompromiso pro nuk "ankoraŭ" kaj na-náka "aŭdi". Variaĵoj: na-náuka, na-náwka, na-nuaka, na-noaka
- #2: Dua tonemo pro kúle "ĉiu" kaj kúlo "ĉio". Variaĵoj: na-kúlma, na-kúlka, na-kówla, na-kvúla kaj la iomete malpli simila na-gúla (el N.Sam: gullat).
- #3: Parencas Est.: kuulama, Hung.: hall.
- #4: Parencas Tzel.: naʔ, Pir.: (x-)nako 'ear'; Sgv.: nâ.
- #5: El tio deriveblas nemtóhnatva, majtóhnatva "netuŝebla", untóhnatva "imuna" (jure).
- Spiritaj kapabloj / adándari képori
| bími | ideo | Toĥ.: bime |
| na-ljúla | mensogi | Keĉ.: llul, llulu; (Sum.: lul) |
| na-népa | Tlng.: nep | |
| na-lúla | supozi | Fin.: luulla; luulo |
| na-njána(#1) | Ind.: nyana [njana] | |
| mánao | penso | Hav.: manao |
| na-miéta | pensi | Fin.: miettiä* |
| mújsti | memoro | Fin.: muisti; muisto |
| nôno(#2) | pensaĵo | Hav.: noo-noo |
- #1: Variaĵo: njána.
- #2: Dua tonemo pro nóni, nónu "avino, avo".
Al la sekva ĉapitro
21.03.2024