Afiksoj/kitake

El Kitakujo

(Malsamoj inter versioj)
Iri al: navigado, serĉi
(→Je Ŋ: mi ŝablonigis iom)
E (→Je E: korekto)
 
(25 mezaj versioj ne montrata.)
Linio 5: Linio 5:
!  [[an-]]
!  [[an-]]
|  mal-
|  mal-
-
!  [[an-|an]][[élta]] (Mn.Kit.: anelà,
+
!  [[an-|an]][[élta]] #1
-
Dial.: anêla)
+
| malviva
| malviva
|-
|-
Linio 15: Linio 14:
| pralingvo
| pralingvo
|}
|}
 +
{{Komento-1
 +
|teksto1=#1: Mn.Kit.: anelà, Dial.: anêla
 +
}}
 +
=== Je B ===
=== Je B ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
Linio 24: Linio 27:
|-
|-
| 4.
| 4.
-
! [[bek-]]
+
! [[bek-]] #1
| re- (loke!)
| re- (loke!)
! [[na-|na]][[bek-|bek]][[ména]]
! [[na-|na]][[bek-|bek]][[ména]]
| reiri
| reiri
 +
|-
 +
| 5.
 +
! [[bo-]] #2
 +
| -uj-, ''-i-''
 +
! [[Bo-|Bo]][[Rusa popolo|rús]]o
 +
| Rusujo, ''Rusio''
|}
|}
 +
{{Komento-2
 +
|teksto1=#1: Dialekte estas sufikso kaj tial pli similas al la Tokpisina vorto. Ekzemple '''nagámbeka''' "reveni" (k-u TokP.: ''i kam bek'')
 +
|teksto2=#2: Sinonimas al -uls, ekz.: '''Rúsulso''' "Rusujo"
 +
}}
 +
=== Je C ===
=== Je C ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 5.
+
| 6.
! [[cu-]]
! [[cu-]]
| -ope
| -ope
Linio 39: Linio 53:
=== Je Ć ===
=== Je Ć ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 6.
+
| 7.
! [[ći-]]
! [[ći-]]
| rivero de …
| rivero de …
Linio 47: Linio 61:
=== Je D ===
=== Je D ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 7.
+
| 8.
! [[daw-]]  
! [[daw-]]  
| -ad-
| -ad-
Linio 53: Linio 67:
| dormadi
| dormadi
|-
|-
-
| 8.
+
| 9.
! [[dus-]]
! [[dus-]]
| mis-
| mis-
Linio 59: Linio 73:
| misiri
| misiri
|-
|-
-
| 9.
+
| 10.
! [[dźja-]]
! [[dźja-]]
| -famili- (lingve)
| -famili- (lingve)
Linio 65: Linio 79:
| tjurka (kiel familio)
| tjurka (kiel familio)
|-
|-
-
| 10.
+
| 11.
! [[dźjo-]]
! [[dźjo-]]
| -familieg- (lin.)
| -familieg- (lin.)
Linio 73: Linio 87:
=== Je E ===
=== Je E ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 11.
+
| 12.
! [[eks-]]
! [[eks-]]
| eks-
| eks-
Linio 82: Linio 96:
=== Je G ===
=== Je G ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 12.
+
| 13.
! [[geo-]]
! [[geo-]]
| antaŭa
| antaŭa
Linio 88: Linio 102:
| en/dum la antaŭa jaro
| en/dum la antaŭa jaro
|-
|-
-
| 13.
+
| 14.
! [[gi-]]
! [[gi-]]
| ge-
| ge-
Linio 96: Linio 110:
=== Je H ===
=== Je H ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 14.
+
| 15.
! [[han-]]
! [[han-]]
| kontraŭ-, anti-
| kontraŭ-, anti-
Linio 106: Linio 120:
=== Je K ===
=== Je K ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 15.
+
| 16.
! [[kàle-]]
! [[kàle-]]
| bon(e)-
| bon(e)-
Linio 112: Linio 126:
| bonvenon
| bonvenon
|-
|-
-
| 16.
+
| 17.
! [[ki-]]  #1
! [[ki-]]  #1
| -lingva
| -lingva
Linio 118: Linio 132:
| germanlingva
| germanlingva
|-
|-
-
| 17.
+
| 18.
-
! [[ko-]] (Dial.: kǫ-)
+
! [[ko-]] #2
| ek-
| ek-
! [[na-|na]][[ko-|ko]][[máka]]
! [[na-|na]][[ko-|ko]][[máka]]
| ekmanĝi
| ekmanĝi
|}
|}
 +
{{Komento-2
 +
|teksto1=#1: Estiĝis el la Svahila klasoprefikso, sed sence rilatas nur al lingvoj.
 +
|teksto2=#2: Dialekste estas kǫ-
 +
}}
 +
=== Je L ===
=== Je L ===
=== Je M ===
=== Je M ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 18.
+
| 19.
! [[me-]]
! [[me-]]
| -ig-
| -ig-
! [[na-|na]][[me-|me]][[gáma]]
! [[na-|na]][[me-|me]][[gáma]]
| venigi
| venigi
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 20.
 +
! rowspan="2" | [[mo-]] #1
 +
| rowspan="2" | -an-
 +
! [[Mo-|Mo]][[Rusa popolo|rús]]i, Morúsu
 +
| Rusino, ruso
 +
|-
 +
! Mocváni, Mocvánu
 +
| Bocvananino, bocvano
|}
|}
 +
{{Komento-1
 +
|teksto1=#1: Sinonimas al '''-ies-''', ekz. '''Rúsiesi''', '''Rúsiesu''' "rusino, ruso"
 +
}}
 +
=== Je N ===
=== Je N ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 19.
+
| 21.
! [[namt-]]
! [[namt-]]
| kiu scias
| kiu scias
-
! [[námt-]][[kvo]]
+
! [[namt-|námt-]][[kvo]]
| kiu scias kio
| kiu scias kio
|-
|-
-
| 20.
+
| 22.
! [[nas-]]
! [[nas-]]
| -ar- (homoj)
| -ar- (homoj)
Linio 147: Linio 179:
| turkaro
| turkaro
|-
|-
-
| 21.
+
| 23.
! [[nemt-]]
! [[nemt-]]
| … ajn
| … ajn
-
! [[némt-]][[kve]]
+
! [[nemt-|némt-]][[kve]]
| mi ne scias kiu, kiu ajn
| mi ne scias kiu, kiu ajn
|-
|-
-
| 22.
+
| 24.
!  [[nevim-]]
!  [[nevim-]]
|  … ajn
|  … ajn
Linio 159: Linio 191:
|  kiu ajn
|  kiu ajn
|-
|-
-
| 23.
+
| 25.
! [[njo-]]
! [[njo-]]
| re-
| re-
Linio 165: Linio 197:
| renovigi
| renovigi
|}
|}
 +
=== Je Ŋ ===
=== Je Ŋ ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 24.
+
| 26.
-
! [[ŋac(re)-]]
+
! [[ŋac(re)-]] #1
| for-
| for-
! [[na-|na]][[ŋac(re)-|ŋac]][[ésa]]
! [[na-|na]][[ŋac(re)-|ŋac]][[ésa]]
| foresti
| foresti
|-
|-
-
| 25.
+
| 27.
! [[ŋin-]]
! [[ŋin-]]
| kilo-
| kilo-
Linio 179: Linio 212:
| kilometro
| kilometro
|}
|}
 +
{{Komento-1
 +
|teksto1=#1: Dialekte estas '''ŋácar''', '''ŋácer''' kaj '''ŋácir'''.
 +
}}
 +
=== Je O ===
=== Je O ===
=== Je P ===
=== Je P ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 26.
+
| 28.
! [[pao-]]
! [[pao-]]
| ĉef-  #3
| ĉef-  #3
Linio 190: Linio 227:
=== Je R ===
=== Je R ===
{| {{Prettytable}}
{| {{Prettytable}}
-
| 27.
+
| 29.
! [[raj-]]
! [[raj-]]
| sekva
| sekva
Linio 196: Linio 233:
| en sekva jaro
| en sekva jaro
|-
|-
-
| 28.
+
| 30.
! [[roz-]]
! [[roz-]]
| dis-
| dis-
Linio 203: Linio 240:
|}
|}
=== Je S ===
=== Je S ===
-
29. sa- malek-, el(-)(#4) Sans.: samstha nasamáka finmanĝi
+
{| {{Prettytable}}
-
30. sum- #5 <iu, io> Got.: sums súmtem iam
+
| 31.
-
31. svi- bo- Ger.: Schwieger- svibápu bopatro
+
! [[sa-]]
-
32. ći- ĉi(-) Lit.: šis ćiteme ĉi tiu, tiu ĉi
+
| malek-, el(-)(#4)
-
33. to- -isto Vj.: thợ to-májo tajloro
+
! [[na-|na]][[sa-|sa]][[máka]]
-
34. ubaj- stif-, duon- Drg.: ubaj ubaj-bápu stif-patro, duon-patro
+
| finmanĝi
-
35. ve- -iĝ- Ger.: werden navedáda grandiĝi
+
|-
-
36. vejte- tele- Ger.: Weite [vajtë] vejtelúkimelo televidilo
+
| 32.
-
37. zu- -grup- (lingve) Ĉin.: zŭ zusláva slava (kiel grupo)
+
! [[sum-]] #5
 +
| <iu, io>
 +
! [[sum-|súm]][[tem]]
 +
| iam
 +
|-
 +
| 33.
 +
! [[svi-]]
 +
| bo-
 +
! [[svi-|svi]][[bápu]]
 +
| bopatro
 +
|}
 +
=== Je Ś ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 34.
 +
! [[śi-]]
 +
| ĉi(-)
 +
! [[śi-|śi]][[teme]]
 +
| ĉi tiu, tiu ĉi
 +
|}
 +
=== Je T ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 35.
 +
! [[to-]]
 +
| -isto
 +
! [[to-]][[mája|májo]]
 +
| tajloro
 +
|}
 +
=== Je U ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 36.
 +
! [[ubaj-]]
 +
| stif-, duon-
 +
! [[ubaj-]][[bápu]]
 +
| stif-patro, duon-patro
 +
|}
 +
=== Je V ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 37.
 +
! [[ve-]]
 +
| -iĝ-
 +
! [[na-|na]][[ve-|ve]][[dáda]]
 +
| grandiĝi
 +
|-
 +
| 38.
 +
! [[vejte-]]
 +
| tele-
 +
! [[vejte-|vejte]][[lúkima|lúkim]][[el]]o
 +
| televidilo
 +
|}
 +
=== Je Z ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 39.
 +
! [[zu-]]
 +
| -grup- (lingve)
 +
! [[zu-|zu]][[sláva]]
 +
| slava (kiel grupo)
 +
|}
 +
 
 +
== Sufiksoj / pasbánduri ==
 +
=== Je A ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 1.
 +
!  -[[ać]]-
 +
|  -aĉ-
 +
! [[házu|ház]][[ać]]u
 +
|  domaĉo
 +
|-
 +
| 2.
 +
! -[[ajk]]-  #1
 +
| -ej-
 +
! [[máka|mák]][[ajk]]o
 +
| manĝejo
 +
|-
 +
| 3.
 +
! -[[ajp]]-
 +
| -em-
 +
! [[svápa|sváp]][[ajp]]o
 +
| dormemo
 +
|-
 +
| 4.
 +
! -[[ajś]]-
 +
| -infano, -fil(in)o
 +
! [[Paolu|Paol]]-[[ajś]]u
 +
| Paŭlo-filo
 +
|-
 +
| 5.
 +
! -[[akti]]
 +
| regiono
 +
! [[Rújgo|Rújg]][[akti]]
 +
| regiono Rugeno
 +
|-
 +
|6.
 +
! -[[ali]]
 +
| riverego
 +
! [[bêra|Bêr]][[ali]]
 +
| bruna riverego
 +
|-
 +
| 7.
 +
! -[[apja]]  #2
 +
| paĉjo ...
 +
! [[Mónu]]-[[apja]]
 +
| paĉjo Monuo
 +
|-
 +
| 8.
 +
! -[[as]]-
 +
| -aĵ-
 +
! [[máka|mák]][[as]]o
 +
| manĝaĵo
 +
|-
 +
| 9.
 +
! -[[ast]]-
 +
| -ist-
 +
! [[gérsa|gérs]][[ast]]o
 +
| laboristo
 +
|-
 +
| 10.
 +
! -[[aswu]]
 +
| -arbo
 +
! [[bátili|bátil]]-[[aswu|àswu]]
 +
| prunarbo
 +
|-
 +
| 11.
 +
! -[[atv]]-
 +
| -ebl-
 +
! [[máta|mát]][[atv]]a
 +
| videbla
 +
|-
 +
| 12.
 +
! {{regiona}} | -[[awl]]- (Var.: -alv-)  #3
 +
| -ind-
 +
! [[lúba|lúb]][[awl]]a
 +
| aminda
 +
|-
 +
| 13.
 +
! {{regiona}} | -[[awpt]]- #4
 +
| -estr-
 +
! [[úru|úr]][[awpt]]u
 +
| urbestro
 +
|}
 +
{{Komento-4
 +
|teksto1=#1: Kompare al la Rusa (tie 24) kaj Pola (tie 15) lingvoj ĉi tie nur estas unu ekvivalento. [v-u "der esperantist" 3/1983, paĝo 57]
 +
|teksto2=#2: Ĝi ĉiam sekvas la genran finaĵon.
 +
|teksto3=#3: Normala sufikso anstataŭ tio estas -odn-, ekz. lúbodna
 +
|teksto4=#4: Normala sufikso anstataŭ tio estas -iep-, ekz. úriepu
 +
}}
 +
 
 +
=== Je B ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 14.
 +
! -[[behh]]-
 +
| preta (por)
 +
! [[na-]][[lába|láb]]-[[behh]]a
 +
| esti preta por trans-
 +
sendi datojn
 +
|}
 +
=== Je C ===
 +
=== Je D ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 15.
 +
! -[[daś]]-
 +
| sam-X-ano
 +
! [[bími]][[daś]]o
 +
| samideano
 +
|}
 +
=== Je E ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 16.
 +
! -[[eć]]-
 +
| -id-
 +
! [[slónjo|slónj]][[eć]]o
 +
| elefantido
 +
|-
 +
| 17.
 +
! -[[edl]]o  #1
 +
| -ingo
 +
! [[ábru|ábr]][[edl]]o
 +
| plumingo
 +
|-
 +
| 18.
 +
! -[[edv]]a
 +
| -enda
 +
! [[líba|líb]][[edv]]a
 +
| pagenda
 +
|-
 +
| 19.
 +
! -[[egv]]-
 +
| -eg-
 +
! [[házu|ház]][[egv]]o
 +
| domego
 +
|-
 +
| 20.
 +
! {{malnova}} | -[[ek (suf.)|ek]]-  #2
 +
| -et-
 +
! {{malnova}} | [[házu|ház]][[ek (suf.)|ek]]o
 +
| dometo
 +
|-
 +
| 21.
 +
! -[[el]]-
 +
| -il-
 +
! [[kátima|kátim]][[el]]o
 +
| tranĉilo
 +
|-
 +
| 22.
 +
! -[[elm]]-
 +
| -er-
 +
! [[svási|svás]][[elm]]o
 +
| pluvero
 +
|-
 +
| 23.
 +
! -[[ems]]- (Var.: -ims-,
 +
-ujms-)
 +
| -simila
 +
! [[gjúpa|gjúp]][[ems]]a
 +
| stulteca
 +
|-
 +
| 24.
 +
! -[[eni]]
 +
| -(ad)o
 +
! [[páda|pád]][[eni]]
 +
| falo
 +
|-
 +
| 25.
 +
! -[[ens]]-
 +
| -uj-
 +
! [[cúkru|cúkr]][[ens]]o
 +
| sukerujo
 +
|-
 +
| 26.
 +
! -[[enśe]]
 +
| -a (num.)
 +
! [[ojn|ójn]][[enśe]]
 +
| unua
 +
|-
 +
| 27.
 +
! -[[erj]]- (Dial.: -eŕ [erĵ])
 +
| -ist-
 +
! [[púmu|púm]][[erj]]o
 +
| arbisto
 +
|-
 +
| 28.
 +
! -[[eś]]-
 +
| -ec-
 +
! [[máha|máh]][[eś]]o
 +
| grandeco
 +
|-
 +
| 29.
 +
! -[[etj]]-
 +
| -iĝ-
 +
! [[na-|na]][[gjúpa|gjúp]][[etj]]a
 +
| stultiĝi
 +
|-
 +
| 30.
 +
! {{malnova}} | -[[ez]]- #3
 +
| -an-
 +
! {{malnova}} | [[ćína|Ćín]][[ez]]u
 +
| ĉino
 +
|}
 +
{{Komento-3
 +
|teksto1=#1: Proponita al mi de Manfred Goldbogen el Ŝtralsundo.
 +
|teksto2=#2: En normala lingvaĵo estas -im-, ekz. házimo
 +
|teksto3=#3: Anstataŭ tio estu uzata '''mo-''' (ekz. '''Moćíni''', '''Moćínu''') aŭ '''-ies-''' ('''Ćíniesi''', '''Ćíniesu''').
 +
}}
 +
 
 +
=== Je F ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 31.
 +
! -falvi
 +
| -vilaĝo
 +
| Hung.: falu, falva-
 +
! Jópufàlvi
 +
| Jopufalvo
 +
|}
 +
=== Je G ===
 +
=== Je H ===
 +
=== Je HH ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 32.
 +
! -hhaŋ-
 +
| volonti
 +
| Tlng.: -qang
 +
! tegérshhaŋa
 +
| volontas labori
 +
|}
 +
=== Je I ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 33.
 +
! -iep-
 +
| -estr-
 +
| Ĉi.: hiep
 +
! úriepu
 +
| urbestro
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 34.
 +
! rowspan="2" | -ies- #1
 +
| rowspan="2" | -an-
 +
| rowspan="2" | Fin.: mies "viro"
 +
! Rúsiesi, Rúsiesu
 +
| Rusino, ruso
 +
|-
 +
! Cvániesi, Cvániesu
 +
| Bocvananino, bocvano
 +
|-
 +
| 35.
 +
! {{malnova}} | -ij- #2
 +
| -uj-, -i-
 +
| Esp-o: -i-, Pl.: -ija, Lit.: -ìja
 +
! {{malnova}} | Zermanijo
 +
| Germanujo, ''Germanio''
 +
|-
 +
| 36.
 +
! -ilć-
 +
| -planto
 +
| Snc.: -íłč
 +
! tílkwilćo
 +
| fragujo, fragoplanto
 +
|-
 +
| 37.
 +
! -im-
 +
| -et-
 +
| Guar.: -mi
 +
! gelásimo
 +
| glaseto
 +
|-
 +
| 38.
 +
! -intj-
 +
| -ig-
 +
| Lit.: -inti
 +
! napítintja
 +
|trinkigi
 +
|-
 +
| 39.
 +
! -ism-
 +
| -ism-
 +
| =
 +
! śovínismo
 +
|ŝovinismo
 +
|-
 +
| 40.
 +
! -ist-
 +
| -ist-
 +
| =
 +
! śovínisto
 +
| ŝovinisto
 +
|-
 +
| 41.
 +
! -isva
 +
| -eta (kolo-re)
 +
| Lit.: -svas
 +
! gélisva
 +
| flaveta
 +
|-
 +
| 42.
 +
! -iti
 +
| -njo
 +
|
 +
! Emiti
 +
| Emnjo
 +
|}
 +
{{Komento-2
 +
|teksto1=#1: Sinonimas kun '''mo-''', ekz. '''Morúsi''', '''Morúsu''' "rusino, ruso"
 +
|teksto2=#2: Estas anstataŭata de '''bo-''' kaj '''-uls-''', ekz. '''Borúso''', '''Rúsulso''' "Rusujo"
 +
}}
 +
 
 +
=== Je K ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 43.
 +
! (-)koart-
 +
| -foj-
 +
| Sor.: króć & Lit.: kartas
 +
! kúmkoártaw
 +
| trifoje
 +
|-
 +
| 44.
 +
! -kwe
 +
| iama, eksa
 +
| Gua.: -kue(-ngue)
 +
! dóstu-kwe
 +
|eks-amiko
 +
|}
 +
=== Je L ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 45.
 +
! -libe
 +
| ajn
 +
| Rus.: -либо [libo] & Lat.: -libet
 +
! kve-líbe
 +
| kiu ajn
 +
|}
 +
=== Je M ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 46.
 +
! -mul
 +
| -foje
 +
| Kiĉ.: -mul
 +
! ójnmul
 +
| unufoje
 +
|}
 +
=== Je N ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 47.
 +
! -niś-
 +
| devi
 +
| Tlng.: -niS
 +
! temórniśa
 +
|devas morti
 +
|}
 +
=== Je O ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 48.
 +
! -oćku
 +
| -ĉjo
 +
| Hung.: -cska, -cske
 +
! Rúdoćku
 +
| Rudĉjo
 +
|-
 +
| 49.
 +
! -odn-
 +
| -ind-
 +
| Sor.: hódny
 +
! káwpodna
 +
| aĉetinda
 +
|-
 +
| 50.
 +
! -ojta
 +
| -eca
 +
| Sor.: -ojty
 +
! jégojta
 +
| glacieca
 +
|-
 +
| 51.
 +
! -ok-
 +
| -id-
 +
| Rus.: -ёк [-ok]
 +
! ovicoko
 +
| ŝafido
 +
|-
 +
| 52.
 +
! -olo
 +
| -aro
 +
| Angl.: all [ol]
 +
! bámbolo
 +
| infanaro
 +
|-
 +
| 53.
 +
! -on-
 +
| -ono  #1
 +
| Gr.: -ον [-on]
 +
! umémono
 +
| elektrono
 +
|}
 +
{{Komento-1
 +
|teksto1=#1: Atentu, ke temas pri scienca sufikso, uzata por partikloj, kiel elektrono, neŭtrono ktp.}}
 +
 
 +
=== Je P ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 54.
 +
! -pan-
 +
| ĉiu
 +
| Gr.: παν [pan]
 +
! vopáne
 +
| ni ĉiuj
 +
|-
 +
| 55.
 +
! -piś-
 +
| -obl-
 +
| Alb.: -fish
 +
! tírpiśa
 +
| triobla
 +
|}
 +
=== Je R ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 56.
 +
! -raŋ
 +
| estonta
 +
| Gua.: -rã
 +
! śáti-raŋ
 +
| fianĉino (estonta edzino)
 +
|-
 +
| 57.
 +
! -rup-
 +
| preti (por)
 +
| Tlng.: -rup
 +
! temákrupa
 +
| pretas por manĝi
 +
|}
 +
=== Je S ===
 +
=== Je Ś ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 58.
 +
! -śjo (Var.: -śjopo.)
 +
| -salo
 +
| Jap.: shió 'Salz'
 +
! píkaśjo
 +
| kuirsalo
 +
|}
 +
=== Je T ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 59.
 +
! -tepli
 +
| -monteto
 +
| Naht.: tepe-tl
 +
! Hánitèpli
 +
| Haniteplo
 +
|-
 +
| 60.
 +
! -tik-
 +
| nur ...
 +
| Lit.: tìk "nur"
 +
! votíke
 +
| ni sen vi
 +
|-
 +
| 61.
 +
! -tlen-
 +
| sen ...'
 +
| Hung.: -tlen (-tlan)
 +
! súvotlena
 +
| senakva
 +
|}
 +
=== Je U ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 62.
 +
! -ud-
 +
| -on-
 +
| Kr.: udio
 +
! kúmudo
 +
| triono
 +
|-
 +
| 63.
 +
! -ujz-
 +
| -naskito
 +
| Turk.: -üz (-iz)
 +
! ékujzori
 +
| ĝemeloj
 +
|-
 +
| 64.
 +
! -uk-
 +
| -ul- (vivajoj)
 +
| Lit.: -ùkas/-ùke, Fin.: elukka
 +
! sísukori
 +
| mamuloj
 +
|-
 +
| 65.
 +
! -ul-
 +
| -ul-
 +
| =
 +
! dádulu
 +
| grandulo
 +
|-
 +
| 66.
 +
! {{malnova}} | -ulori  #1
 +
| ge-
 +
| v-u supre + Nub.: lím, Ar.: limm
 +
! {{malnova}} | na-úlori-léga
 +
| geliti
 +
|-
 +
| 67.
 +
! -uls- #2
 +
| -uj-, -i-
 +
| Mong.: улс
 +
! Rúsulso
 +
| Rusujo, ''Rusio''
 +
|}
 +
{{Komento-2
 +
|teksto1=#1: Norma afikso nun estas gi-, ekz. '''na-gi-léga'''
 +
|teksto2=#2: Sinonimas kun '''bo-''', ekz. '''Borúso''' "Rusujo"
 +
}}
 +
 
 +
=== Je V ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 68.
 +
! -vip-
 +
| ne povi, timi
 +
| Tlng.: -vIp 'nicht können, fürchten'
 +
! teléntvipa
 +
| timas flugi
 +
|-
 +
| 69.
 +
! -vis-
 +
| certe, sen-dube
 +
| Pld.: wiß
 +
! sjegámvisa
 +
| certe venos
 +
|-
 +
| 70.
 +
! -vo-
 +
| (postpozicie)
 +
| Rus.: во [vo] "en"
 +
! envosaj, -ku, -ket
 +
| en, en -n, de en (=el)
 +
|}
 +
=== Je W ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 71.
 +
! -wen-
 +
| laŭdire, onidire
 +
| Mnm.: -wen
 +
! sjegámwena-paj
 +
| laudire li venos
 +
|}

Nuna versio ekde 06:52, 6. Sep 2011

Enhavo

Prefiksoj / pìrebánduri

Je A

1. an- mal- anélta #1 malviva
2. ásli- pra- àslikéli pralingvo
  • #1: Mn.Kit.: anelà, Dial.: anêla

Je B

3. be- pri- nabedánja pribati (ekz. hufojn)
4. bek- #1 re- (loke!) nabekména reiri
5. bo- #2 -uj-, -i- Borúso Rusujo, Rusio
  • #1: Dialekte estas sufikso kaj tial pli similas al la Tokpisina vorto. Ekzemple nagámbeka "reveni" (k-u TokP.: i kam bek)
  • #2: Sinonimas al -uls, ekz.: Rúsulso "Rusujo"

Je C

6. cu- -ope cukék kvarope

Je Ć

7. ći- rivero de … ćiájasu rivero de erco(j)

Je D

8. daw- -ad- nadawsvápa dormadi
9. dus- mis- nadusgéja misiri
10. dźja- -famili- (lingve) dźjatúrka tjurka (kiel familio)
11. dźjo- -familieg- (lin.) dźjourála urala (kiel familiego)

Je E

12. eks- eks- eksválderjolo eksregistaro

Je F

Je G

13. geo- antaŭa geogódipi en/dum la antaŭa jaro
14. gi- ge- giáhhori gefratoj

Je H

15. han- kontraŭ-, anti- hankitáka antikitaka

Je I

Je J

Je K

16. kàle- bon(e)- kàlegámon bonvenon
17. ki- #1 -lingva kizermana germanlingva
18. ko- #2 ek- nakomáka ekmanĝi
  • #1: Estiĝis el la Svahila klasoprefikso, sed sence rilatas nur al lingvoj.
  • #2: Dialekste estas kǫ-

Je L

Je M

19. me- -ig- namegáma venigi
20. mo- #1 -an- Morúsi, Morúsu Rusino, ruso
Mocváni, Mocvánu Bocvananino, bocvano
  • #1: Sinonimas al -ies-, ekz. Rúsiesi, Rúsiesu "rusino, ruso"

Je N

21. namt- kiu scias námt-kvo kiu scias kio
22. nas- -ar- (homoj) nastúrko turkaro
23. nemt- … ajn némt-kve mi ne scias kiu, kiu ajn
24. nevim- … ajn nevimkve kiu ajn
25. njo- re- nanjonúrintja renovigi

Je Ŋ

26. ŋac(re)- #1 for- naŋacésa foresti
27. ŋin- kilo- ŋincígo kilometro
  • #1: Dialekte estas ŋácar, ŋácer kaj ŋácir.

Je O

Je P

28. pao- ĉef- #3 paostacju ĉefstacio

Je R

29. raj- sekva rajgódipi en sekva jaro
30. roz- dis- rozpádo disfalo

Je S

31. sa- malek-, el(-)(#4) nasamáka finmanĝi
32. sum- #5 <iu, io> súmtem iam
33. svi- bo- svibápu bopatro

Je Ś

34. śi- ĉi(-) śiteme ĉi tiu, tiu ĉi

Je T

35. to- -isto to-májo tajloro

Je U

36. ubaj- stif-, duon- ubaj-bápu stif-patro, duon-patro

Je V

37. ve- -iĝ- navedáda grandiĝi
38. vejte- tele- vejtelúkimelo televidilo

Je Z

39. zu- -grup- (lingve) zusláva slava (kiel grupo)

Sufiksoj / pasbánduri

Je A

1. -ać- -aĉ- házaću domaĉo
2. -ajk- #1 -ej- mákajko manĝejo
3. -ajp- -em- svápajpo dormemo
4. -ajś- -infano, -fil(in)o Paol-ajśu Paŭlo-filo
5. -akti regiono Rújgakti regiono Rugeno
6. -ali riverego Bêrali bruna riverego
7. -apja #2 paĉjo ... Mónu-apja paĉjo Monuo
8. -as- -aĵ- mákaso manĝaĵo
9. -ast- -ist- gérsasto laboristo
10. -aswu -arbo bátil-àswu prunarbo
11. -atv- -ebl- mátatva videbla
12. -awl- (Var.: -alv-) #3 -ind- lúbawla aminda
13. -awpt- #4 -estr- úrawptu urbestro
  • #1: Kompare al la Rusa (tie 24) kaj Pola (tie 15) lingvoj ĉi tie nur estas unu ekvivalento. [v-u "der esperantist" 3/1983, paĝo 57]
  • #2: Ĝi ĉiam sekvas la genran finaĵon.
  • #3: Normala sufikso anstataŭ tio estas -odn-, ekz. lúbodna
  • #4: Normala sufikso anstataŭ tio estas -iep-, ekz. úriepu

Je B

14. -behh- preta (por) na-láb-behha esti preta por trans-

sendi datojn

Je C

Je D

15. -daś- sam-X-ano bímidaśo samideano

Je E

16. -eć- -id- slónjećo elefantido
17. -edlo #1 -ingo ábredlo plumingo
18. -edva -enda líbedva pagenda
19. -egv- -eg- házegvo domego
20. -ek- #2 -et- házeko dometo
21. -el- -il- kátimelo tranĉilo
22. -elm- -er- sváselmo pluvero
23. -ems- (Var.: -ims-,

-ujms-)

 -simila gjúpemsa stulteca
24. -eni -(ad)o pádeni falo
25. -ens- -uj- cúkrenso sukerujo
26. -enśe -a (num.) ójnenśe unua
27. -erj- (Dial.: -eŕ [erĵ]) -ist- púmerjo arbisto
28. -eś- -ec- máheśo grandeco
29. -etj- -iĝ- nagjúpetja stultiĝi
30. -ez- #3 -an- Ćínezu ĉino
  • #1: Proponita al mi de Manfred Goldbogen el Ŝtralsundo.
  • #2: En normala lingvaĵo estas -im-, ekz. házimo
  • #3: Anstataŭ tio estu uzata mo- (ekz. Moćíni, Moćínu) aŭ -ies- (Ćíniesi, Ćíniesu).

Je F

31. -falvi -vilaĝo Hung.: falu, falva- Jópufàlvi Jopufalvo

Je G

Je H

Je HH

32. -hhaŋ- volonti Tlng.: -qang tegérshhaŋa volontas labori

Je I

33. -iep- -estr- Ĉi.: hiep úriepu urbestro
34. -ies- #1 -an- Fin.: mies "viro" Rúsiesi, Rúsiesu Rusino, ruso
Cvániesi, Cvániesu Bocvananino, bocvano
35. -ij- #2 -uj-, -i- Esp-o: -i-, Pl.: -ija, Lit.: -ìja Zermanijo Germanujo, Germanio
36. -ilć- -planto Snc.: -íłč tílkwilćo fragujo, fragoplanto
37. -im- -et- Guar.: -mi gelásimo glaseto
38. -intj- -ig- Lit.: -inti napítintja trinkigi
39. -ism- -ism- = śovínismo ŝovinismo
40. -ist- -ist- = śovínisto ŝovinisto
41. -isva -eta (kolo-re) Lit.: -svas gélisva flaveta
42. -iti -njo Emiti Emnjo
  • #1: Sinonimas kun mo-, ekz. Morúsi, Morúsu "rusino, ruso"
  • #2: Estas anstataŭata de bo- kaj -uls-, ekz. Borúso, Rúsulso "Rusujo"

Je K

43. (-)koart- -foj- Sor.: króć & Lit.: kartas kúmkoártaw trifoje
44. -kwe iama, eksa Gua.: -kue(-ngue) dóstu-kwe eks-amiko

Je L

45. -libe ajn Rus.: -либо [libo] & Lat.: -libet kve-líbe kiu ajn

Je M

46. -mul -foje Kiĉ.: -mul ójnmul unufoje

Je N

47. -niś- devi Tlng.: -niS temórniśa devas morti

Je O

48. -oćku -ĉjo Hung.: -cska, -cske Rúdoćku Rudĉjo
49. -odn- -ind- Sor.: hódny káwpodna aĉetinda
50. -ojta -eca Sor.: -ojty jégojta glacieca
51. -ok- -id- Rus.: -ёк [-ok] ovicoko ŝafido
52. -olo -aro Angl.: all [ol] bámbolo infanaro
53. -on- -ono #1 Gr.: -ον [-on] umémono elektrono
  • #1: Atentu, ke temas pri scienca sufikso, uzata por partikloj, kiel elektrono, neŭtrono ktp.

Je P

54. -pan- ĉiu Gr.: παν [pan] vopáne ni ĉiuj
55. -piś- -obl- Alb.: -fish tírpiśa triobla

Je R

56. -raŋ estonta Gua.: -rã śáti-raŋ fianĉino (estonta edzino)
57. -rup- preti (por) Tlng.: -rup temákrupa pretas por manĝi

Je S

Je Ś

58. -śjo (Var.: -śjopo.) -salo Jap.: shió 'Salz' píkaśjo kuirsalo

Je T

59. -tepli -monteto Naht.: tepe-tl Hánitèpli Haniteplo
60. -tik- nur ... Lit.: tìk "nur" votíke ni sen vi
61. -tlen- sen ...' Hung.: -tlen (-tlan) súvotlena senakva

Je U

62. -ud- -on- Kr.: udio kúmudo triono
63. -ujz- -naskito Turk.: -üz (-iz) ékujzori ĝemeloj
64. -uk- -ul- (vivajoj) Lit.: -ùkas/-ùke, Fin.: elukka sísukori mamuloj
65. -ul- -ul- = dádulu grandulo
66. -ulori #1 ge- v-u supre + Nub.: lím, Ar.: limm na-úlori-léga geliti
67. -uls- #2 -uj-, -i- Mong.: улс Rúsulso Rusujo, Rusio
  • #1: Norma afikso nun estas gi-, ekz. na-gi-léga
  • #2: Sinonimas kun bo-, ekz. Borúso "Rusujo"

Je V

68. -vip- ne povi, timi Tlng.: -vIp 'nicht können, fürchten' teléntvipa timas flugi
69. -vis- certe, sen-dube Pld.: wiß sjegámvisa certe venos
70. -vo- (postpozicie) Rus.: во [vo] "en" envosaj, -ku, -ket en, en -n, de en (=el)

Je W

71. -wen- laŭdire, onidire Mnm.: -wen sjegámwena-paj laudire li venos
Elŝutita el "http://www.kitakujo.de/w/index.php?title=Afiksoj/kitake"
Personaj iloj