Postpozicioj
El Kitakujo
(Malsamoj inter versioj)
Kiel registrite je 18:37, 25. Feb 2006
Antaŭ ili ĉiam devas aperi la postpozitivo. Dialektaj kaj parenc-lingvaj aperas ĉi tie aŭ tie.
RIM: Postpozicioj ekzistas en la finougraj, tjurkaj, dravidaj kaj aliaj lingvoj. Krome ili nur ordigeblas laŭ la Kitaka, ĉar ili mankas en Esperanto.
Lokaj / pjásari
Laŭ finno-ugraj modeloj okazas ĉe kelkaj vortoj tri-forma skemo laŭ aldirekto, loko kaj dedirekto. Kelkaj dialektoj plilarĝigas la skemon al kvar formoj laŭ Neneca resp. Eneca modelo de postpozicioj.
'Vo'-aj / 'vo'-ari
RIM: de la rusa во [vo] "en" resp. Slvk.: vo (v) "en"
1. | ájsvo'(*) | malantaŭ | Ltv.: aiz | ||
2. | áltvo' (*) | sub | Turk.: alt; Fin.: alta, Est.: alt
(Par. Hung.: alatt, Fin.: alla, alle, Est.: all) |
Hídol áltvosaj réko tesúra. | Sub ponto fluas rivero. |
3. | anpírevo' (*) | malantaŭ | v-u ĉe pírevo' | Paj pérkil anpíre-vosaj testéja. | Li/ŝi staras malantaŭ muro. |
4. | ántarvo' (*) | inter | Ind.: antara | Búkuril ántarvosaj pláto sjelájga. | Inter libroj kuŝos folio. |
5. | béd-vo' (*) | ĉe, flanke de | Ur.: bedë (Lez.: p'ad, Krz.: bad-ow, Bd.: bodë) | Múal hewrúnil bedvósaj testéja peóso. | Flanke de mia amikino staras hundo. |
6. | béjvo' (*) | ĉe | Ger.: bei [baj](k-u Aktk.: b´ey 'LOC') | Légo-me-l béjvosaj túldi testéja. | Ĉe mia lito staras tablo. |
7. | énvo' (*) | en | = | Házul énvosaj telájga kívimo. | En domo kuŝas ŝtoneto. |
8. | pírevo' (*) | antaŭ | Mn.Pr.: pirsdau, Het.: piran | Házul pírevosaj áwto testéja. | Antaŭ domo staras aŭto. |
9. | prétvo' (*) | kontraŭ | Ltv.: pret | Líntu lalénta stínil prétvoku. | Birdo flugis kontraŭ muron. |
10. | úpvo' (*) | sur | Pld.: up, (op) | Légo-me-l úpvosaj túso telájga. | Sur mia lito kuŝas kuseno. |
11. | úprevo' (*)
(Var.: úparvo.) |
super | Sans./Pli.: upari, Bng.: upore
(Ger.: über, Lat.: super, Gr.: υπερ [iper < hüper]) |
Lésul úprevoket lént-maśino lalénta. | De super arbaro flugis flugmaŝino. |
RIM Ceteraj postpozicioj povas ekzisti en dialektoj aŭ sociolektoj.
RIM: (*) Ili estas diferencigataj per: -saj (loko), -ku (al-movo) kaj -ket (de-movo).