Kazo
El Kitakujo
(→primaraj) |
|||
| Linio 87: | Linio 87: | ||
| J | | J | ||
| J | | J | ||
| + | |- | ||
| + | | 8. | ||
| + | | ablativo | ||
| + | | skèto-pádzi | ||
| + | | de, el | ||
| + | | -ket #4 | ||
| + | | Kaz.: кетү [ketiw] | ||
| + | | J | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 9. | ||
| + | | rowspan="2" | lokativo | ||
| + | | rowspan="2" | pjàsi-pádzi | ||
| + | | rowspan="2" | ĉe, en, sur, … | ||
| + | | -saj #5 | ||
| + | | Ĉi.: zai | ||
| + | | J | ||
| + | | J | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 10. | ||
| + | | -pi | ||
| + | | Keĉ.: -pi | ||
| + | | J | ||
| + | | N9 | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 11. | ||
| + | | komitativo | ||
| + | | skèjo-pádzi | ||
| + | | kun | ||
| + | | -ga | ||
| + | | Est.: -ga | ||
| + | | T12 | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 12. | ||
| + | | instrumentalo | ||
| + | | èlo-pádzi | ||
| + | | per | ||
| + | | -pe | ||
| + | | Kaz.: -пен [-pen] | ||
| + | | T11 | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 13. | ||
| + | | agentivo | ||
| + | | rugèro-pádzi | ||
| + | | de | ||
| + | | -t (Var.: -ot, -at) #6 | ||
| + | | Rus.: от [ot] | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 14. | ||
| + | | postpozitivo | ||
| + | | pàsaso-pádzi | ||
| + | | - | ||
| + | | -l | ||
| + | | Het.: -l <Gen.>, Etr.: -l <Gen. II> | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 15. | ||
| + | | translativo | ||
| + | | samcuj-pádzi | ||
| + | | ol | ||
| + | | -ksi | ||
| + | | Fin.: -ksi | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 16. | ||
| + | | benefaktivo | ||
| + | | svèo-pádzi | ||
| + | | por | ||
| + | | -vad (Var.: -var, -val; -vad¸) | ||
| + | | Tlng.: -vaD | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 17. | ||
| + | | kaŭzalo | ||
| + | | kàwsu-pádzi | ||
| + | | pro | ||
| + | | -rajku | ||
| + | | Keĉ.: -rayku | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | |- | ||
| + | | 18. | ||
| + | | esivo | ||
| + | | èso-pádzi | ||
| + | | kiel | ||
| + | | -dźot #7 | ||
| + | | Jap.: jōtai #8 | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
| + | | N | ||
|} | |} | ||
| + | RIM: (*) La formo -na estas malnova kaj ekzistas nur en la nord-orientaj dialektoj. Krome ekzistas interaj formoj je -nä, -ne kaj -nė. La mar-verde markitaj finaĵoj servas kiel distingiloj por lokaj pre- kaj postpozicioj. | ||
| + | ==== Historie ==== | ||
Kiel registrite je 18:50, 27. Jan 2006
El la eblecoj esprimi kazojn (afikso: sufikso - en la keĉua, ajmara; tjurkaj kaj finnougraj, metatezo - en araba, ablaŭto - en irlanda, akcentŝanĝo - en rusa, tonŝanĝo - en kelkaj afrikaj lingvoj, aŭ kombinoj - en slavaj kaj litova) la Kitaka elektis la afikson, nome sufikson kiel tipon de afikso.
normalaj
Pliaj kazoj ekzistas en Joźik- kaj Tivad-najbaraj dialektoj, Joźik- kaj Tivuk-najbaraj dialektoj kaj en la Tivada, Joźika, Tivuka kaj Dęgutia lingvoj.
La nombro de la kazoj en la Dzitaka kaj Dzitak-najbaraj dialektoj kontraŭe estas tre malalta. Nur 7 kazoj restis en suda dialekto kaj 10 en meza kaj norda dialektoj de la Dzitaka. La Dźiga havas la plej malmultajn kazojn, nome 2.
primaraj
| num. | nomo | námi | esp-o | kitake | etimo | Mez. | Mn. | Pra. |
| 1. | nominativo | nàmi-pádzi | - | - | - | J | J | J |
| 2. | genitivo | becpádzi | de | -ni (<-na)(*) | Man.: -ni | J | T4 | N |
| 3. | posesivo | hèmpo-pádzi | de | -de | Ĉi.: -de, -di | J | J | N |
| 4. | partitivo | dèjlo-pádzi | da | -wak #1 (Mn.Kit./Dial./Soc.: -so) | Keĉ.: waki #2 | J | T2 | N |
| 5. | dativo | giw-pádzi | al | -ge | Kaz.: -ге [ge], Kor.: -e(ge) | J | T6 | N |
| 6. | lativo | gegàmi-pádzi | al | -ku #3 | Pl./Slvk.: ku | J | T5 | N |
| 7. | akuzativo | kàjloso-pádzi | -n | -n | Kaz.: -н [n], Mn.Gr.: -ν [n], Esp-o: -n | J | J | J |
| 8. | ablativo | skèto-pádzi | de, el | -ket #4 | Kaz.: кетү [ketiw] | J | N | N |
| 9. | lokativo | pjàsi-pádzi | ĉe, en, sur, … | -saj #5 | Ĉi.: zai | J | J | N |
| 10. | -pi | Keĉ.: -pi | J | N9 | N | |||
| 11. | komitativo | skèjo-pádzi | kun | -ga | Est.: -ga | T12 | N | N |
| 12. | instrumentalo | èlo-pádzi | per | -pe | Kaz.: -пен [-pen] | T11 | N | N |
| 13. | agentivo | rugèro-pádzi | de | -t (Var.: -ot, -at) #6 | Rus.: от [ot] | N | N | N |
| 14. | postpozitivo | pàsaso-pádzi | - | -l | Het.: -l <Gen.>, Etr.: -l <Gen. II> | N | N | N |
| 15. | translativo | samcuj-pádzi | ol | -ksi | Fin.: -ksi | N | N | N |
| 16. | benefaktivo | svèo-pádzi | por | -vad (Var.: -var, -val; -vad¸) | Tlng.: -vaD | N | N | N |
| 17. | kaŭzalo | kàwsu-pádzi | pro | -rajku | Keĉ.: -rayku | N | N | N |
| 18. | esivo | èso-pádzi | kiel | -dźot #7 | Jap.: jōtai #8 | N | N | N |
RIM: (*) La formo -na estas malnova kaj ekzistas nur en la nord-orientaj dialektoj. Krome ekzistas interaj formoj je -nä, -ne kaj -nė. La mar-verde markitaj finaĵoj servas kiel distingiloj por lokaj pre- kaj postpozicioj.
