Verboklasoj

El Kitakujo

Iri al: navigado, serĉi

Enhavo

Regulaj verboj / fépari gèra-sónori

La plej multaj verboj krom la sekva-alineaj estas tute regulaj kaj kiel adjektivoj (Tie mankas la verbigaj afiksoj!) finiĝas je -a.

Neregulaj verboj / anfépari gèra-sónori

RIM: La neregulaj verboj malaperas aŭ reguliĝas en la dialektoj kaj parencaj lingvoj.

Neligendaj / nembándedvari

"sento"-verboj / "dújgu"-gèra-sónori

Kitaka Senco Etimo Ekzempoj Senco
ćao saluti Vj.: chào; k-u It.: ciao Mu ćao sun. Mi salutas vin.
hao ami Ĉi.: hào "ami; ŝati" Ŋa hao kámin. Mi amas vin.
jao voli Ĉi.: jào "deziri; voli; intenci" Paj jao nagérsa. Li volas labori.
jem malami; malŝati Ĉin.: yém 'hassen' Ísi jem nagérsa. Ŝi malŝatas labori.
maw #1 voli; intenci Ind.: mau Vo maw namáka. Ni volas manĝi.
  • #1: En malnova ortografio: maú; ĝemelas al mo- "-os"

Ĉiklasaj verboj en PraKitaka kaj Malnova Kitaka
Ŝtupo Kitaka Senco Etimo Ekzempoj Nuna lingvo Senco
Pra. vol voli Esp-o: voli, Lat.: volere, Okc.: voler, Ger.: wollen Áku vol timáka káwkun. Mu jao namáka káwkun.

Mu tevóla namáka káwkun.

Mi volas manĝi kukon.

"movo"-verboj / "páwjintjeni"-gèra-sónori

Kitaka Senco Etimo Ekzemplo Senco
dao alveni, ĝisveni Ĉi.: dào 'ankommen; nach, zu, in' Paj dao ŋáku. Li alvenas al mi.
kip #1 atingi Ĉi.: kip 'erreichen' Ìsi kip tla gerádin. Ŝi atingas la urbon.
len supren(mov)iĝi Vj.: lên 'hinaufbewegen; auf, hinauf' Ému len góriku. Li supreniĝas monton.
prep. sur -n, supren Lo telénta len góriku. Ili flugas sur monton.
pjaŋ flugi Brm.: pyang [pjang] Lo pjaŋ len góriku.
ra (rao) eliĝi, elmoviĝi Vj.: ra 'hinausbewegen; aus,

hinaus' (& Ger.: raus)

Íske ra házu(ket). Iu eliĝas el domo.
prep. el Káti telópa ra lésu. Katino kuras el arbaro.
suŋ (suoŋ) #2 malsupren(mov)iĝi Vj.: xuống 'hinunterbewegen;

hinunter' (& Lat.: sub)

Émo suŋ dóliku. Ĝi malsuprenmoviĝas al valo.
prep. malsupren (al/de) Áplo tepáda suoŋ ot púmu. Pomo falas malsupren de arbo.
téw formoviĝi Km.: tö·w 'wegbewegen'
vao #3 eniĝi, enmoviĝi Vj.: vào 'hineinbewegen; in, hinein'

(& Rus.: в(о) [v(o)] "en")

Mu vao házuku. "Mi eniĝas domon."
prep. en -n Émi tegéja vao házu. Ŝi iras en domon.
  • #1: Sinonimas al regula verbo na-kípa kaj paronimas resp. ĝemelas al la postpozicio kípe "ĝis"!
    1. 2: Dial.: sup (suop)
  • #3: Var.: vaw; en malnova ortografio: vaú

pliaj

Personaj iloj